Στα περίχωρα του Λονδίνου υπάρχει ένα αρχοντικό γεωργιανής εποχής που στεγάζει μια ομάδα ειδικών επάνω στο στοίχημα, οι οποίοι είναι περιτριγυρισμένοι από δεκάδες οθόνες υπολογιστών, οι οποίες δείχνουν τα αποτελέσματα από όλο τον κόσμο. Δεν τοποθετούνται στοιχήματα όμως, αλλά ούτε χρήματα κερδίζονται ή χάνονται. Αυτή είναι η πρώτη γραμμή στη μάχη των στημένων αγώνων ποδοσφαίρου.
Η βιομηχανία του ποδοσφαίρου, που παράγει δισεκατομμύρια δολάρια, ταρακουνήθηκε στις αρχές του μήνα, όταν η ευρωπαϊκή αστυνομία και οι εισαγγελείς δήλωσαν πως εκατοντάδες αγώνες πιθανότατα έχουν επηρεαστεί από το συνδικάτο που στήνει αγώνες και το οποίο εδρεύει στη Σιγκαπούρη.
Στην Ευρώπη, μια ηγετική ομάδα από 15 bookmakers συνεργάζονται στην Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ασφάλειας Αθλητισμού (European Sports Security Association (ESSA)), ανταλλάσσοντας μέσω e-mail πληροφορίες για ύποπτα πονταρίσματα.
Αλλά το μέγεθος του προβλήματος, με τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου και – τη ναυαρχίδα των ευρωπαϊκών διοργανώσεων – το Champions League να είναι ύποπτα, όπως επίσης και αγώνες στην Ασία, την Αφρική και τη Λατινική Αμερική, χρειάζεται μια παγκόσμια λύση, λέει ο πρώην διευθυντής ασφαλείας της FIFA, Chris Eaton.
«Ένα σύστημα προειδοποίησης πρέπει να είναι παγκόσμιο – ο τζόγος είναι παγκόσμιος», δήλωσε στο Reuters. «Αληθεύει πως η ESSA ελέγχει τις κινήσεις στα νόμιμα πλαίσια του στοιχήματος – αλλά κατά κύριο λόγο, στο παράνομο στοίχημα είναι που αλλοιώνονται οι αποδόσεις».
Η Sportradar είναι μέλος μιας αναπτυσσόμενης βιομηχανίας που έχει δημιουργηθεί, ώστε οι υπεύθυνοι να μπορούν να εξαλείψουν τους στημένους αγώνες, ιδίως στο ποδόσφαιρο. Η συγκεκριμένη εταιρεία παρακολουθεί 300 ή και περισσότερους bookmakers και περισσότερα από 30.000 παιχνίδια ετησίως για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Ποδοσφαιρικής Συνομοσπονδίας (UEFA).
Ο Ben Paterson, υπεύθυνος της Sportradar, δήλωσε πως η εταιρεία ανιχνεύει περίπου 250 με 300 ύποπτους αγώνες ποδοσφαίρου ετησίως και δε φαίνεται κάποια πτωτική τάση σε αυτά τα νούμερα.
«Πολλοί άνθρωποι κάνουν πολλά πράγματα για να περιορίσουν τους στημένους αγώνες, ωστόσο και πάλι βλέπουμε πως τα νούμερα (των στημένων αγώνων) παραμένουν σταθερά, για να μην πω πως ελαφρώς αυξάνονται κιόλας», προσέθεσε.
Αν και η ESSA καλύπτει μόνο ένα μικρό κομμάτι της παγκόσμιας αγοράς, λέγεται πως μπορεί να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες για το ποιος είναι αυτός που ποντάρει και το πού τοποθετούνται τα στοιχήματα, βοηθώντας στο να αποτραπεί να στηθεί ένα παιχνίδι προτού αυτό αρχίσει.
Οι bookmakers συνδέονται μεταξύ τους με ένα σύστημα συναγερμού μέσω e-mail, το οποίο επιτρέπει στα μέλη της ομάδας να αλιεύσουν πληροφορίες σχετικά με ύποπτο στοιχηματισμό και να περάσουν τις λεπτομέρειες στις αθλητικές αρχές με τις οποίες συνεργάζονται.
Το πλεονέκτημα του συστήματος είναι πως οι bookmakers γνωρίζουν ποιος τοποθέτησε το στοίχημα και πού. Το μειονέκτημα είναι πως αφορά αποκλειστικά την Ευρώπη.
«ΔΙΑΤΡΗΤΑ ΟΡΓΑΝΑ»
Το σύστημα της FIFA μπορεί να παρακολουθεί στοιχηματικές κινήσεις, αλλά χωρίς το υψηλό επίπεδο λεπτομερειών που παρέχει η ESSA. Η EWS χρησιμοποιεί, επίσης, ένα κύκλωμα συνεργατών σε όλο τον κόσμο το οποίο παρέχει γνώση και διαθέτει μια τηλεφωνική γραμμή καταγγελιών. Εκτός από τους αγώνες της FIFA, παρακολουθεί αγώνες από την Major League Soccer των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και την J League της Ιαπωνίας.
«Η EWS της FIFA είναι ένας μικρός κι ευέλικτος μηχανισμός, αλλά εγώ νομίζω πως δεν έχει την παρουσία που απαιτείται», σχολίασε ο Eaton.
«Προς το παρόν η Sportradar είναι η καλύτερη που υπάρχει. Αν και πρόκειται για μια εμπορική επιχείρηση, θα προτιμούσα να την έβλεπα να λειτουργεί στα πλαίσια μια ανεξάρτητης παγκόσμιας αρχής που θα είναι ανεξάρτητη από τον αθλητισμό και τους στοιχηματικούς οργανισμούς».
Οι προσπάθειες ανίχνευσης δυσκολεύουν, λένε οι ειδικοί, επειδή δεν υπάρχει καλή συνεργασία ανάμεσα στις στοιχηματικές εταιρείες και των διοικητικών οργάνων του ποδοσφαίρου, ενώ η έλλειψη ρυθμιστικής αρχής στην Ασία σημαίνει, πως στοιχεία ζωτικής σημασίας δεν είναι διαθέσιμα.
«Πραγματικά καλώ σε συνεργασία όλες τις ευρωπαϊκές εταιρείες, στην πραγματικότητα όλες τις παγκοσμίως αδειοδοτημένες εταιρείες, οι οποίες θέλουν σοβαρά να προστατέψουν την ύπαρξή τους, να συνενωθούν με την ESSA», τόνισε.
Αξιωματούχοι της Sbobet και της Ibcbet που εδρεύουν στις Φιλιππίνες, δεν ήταν διατεθειμένοι να σχολιάσουν το θέμα, όταν ήρθε σε επαφή μαζί τους το Reuters.
Γερμανός επιθεωρητής, που βοήθησε να συλληφθούν 14 άτομα για συμμετοχή σε στημένους αγώνες, ήταν καυστικός για τα συστήματα.
«Με βάση την εμπειρία μας τα τελευταία τρία χρόνια, πρέπει να πούμε πως αυτά τα συστήματα δεν είναι παραγωγικά για τις έρευνές μας και δεν μπορούν να παρουσιαστούν ως στοιχεία στα δικαστήρια»
– Friedhelm Althans, επιθεωρητής στο Μπόχουμ της Γερμανίας.
«Για την ακρίβεια είναι διάτρητα όργανα τα οποία δεν δίνουν αποτελέσματα», υπογράμμισε στο Reuters.
ΦΤΙΑΓΜΕΝΗ ΓΙΑ ΔΙΑΦΘΟΡΑ
Το ποδόσφαιρο έχει αντικαταστήσει τις ιπποδρομίες στην κορυφή των στοιχηματικών επιχειρήσεων, βοηθούμενο από την τεχνολογία που επιτρέπει τους παίκτες να στοιχηματίζουν online και κατά τη διάρκεια των αγώνων ενώ παρακολουθούν τους αγώνες στην τηλεόραση.
Ο Paterson της Sportradar δήλωσε πως η έκρηξη της online βιομηχανίας οδήγησε στην εμφάνιση συγκεκριμένων τύπων στησίματος.
Στο 90% των στημένων αγώνων υπάρχουν ύποπτα πονταρίσματα κατά τη διάρκεια του live στοιχήματος, συνήθως από τους bookmakers της Ασίας, που το προτιμούν από το στοίχημα πριν την έναρξη του αγώνα.
Ο μηχανισμός των συστημάτων της Sportradar βασίζεται σε έναν συνδυασμό αλγορίθμων, ένα παγκόσμιο δίκτυο 150 ανεξάρτητων πληροφοριοδοτών και την εμπειρία δεκάδων αναλυτών, αλλά η βασική αρχή πίσω από όλο αυτό, παραμένει απλή.
Τα περισσότερα ποδοσφαιρικά στοιχήματα συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του αγώνα, όταν οι bookmakers αυξάνουν τις αποδόσεις και προσφέρουν την δυνατότητα για μεγαλύτερα κέρδη.
Καθώς ο στοιχηματισμός είναι ζωντανός, οι αποδόσεις αλλάζουν. Εάν ένα μεγάλο χρηματικό ποσό τοποθετηθεί σε ένα συγκεκριμένο στοίχημα, οι bookmakers αντιδρούν χαμηλώνοντας την απόδοση. Εάν χαμηλώσουν αρκετά την απόδοση, το σύστημα της Sportradar σημαίνει συναγερμό και οι αναλυτές πιάνουν δουλειά.
Εάν ένα παιχνίδι κριθεί πως είναι ύποπτο, η ομάδα του Paterson μαζεύεται γύρω από έναν πίνακα και αναλύει τις λεπτομέρειες.
«Εάν αντιληφθούμε ύποπτο στοιχηματισμό, προσπαθούμε να εξαντλήσουμε κάθε περίπτωση για την οποία το στοίχημα μπορεί να είναι νόμιμο», τονίζει ο Paterson. «Τις περισσότερες φορές καταφέρνουμε να βρούμε έναν λόγο για τον οποίο είναι νόμιμο».
Σε κάποια παιχνίδια, όπως για παράδειγμα τα παιχνίδια που λήγουν 0-0 και δεν έχουν κόρνερ ή πλάγια άουτ ή φάουλ, είναι δύσκολο να υποστηρίξεις κάτι τέοτιο.
«Όλα αυτά κάνουν το σύστημα να χτυπάει συναγερμό πως το παιχνίδι είναι στημένο», είπε ο Paterson. «Είναι το ξεκίνημα της έρευνάς μας».
Η παρακολούθηση στην Ασία είναι πολύ πιο δύσκολη και ο Καθηγητής David Forrest, ένας ειδικός γύρω από τα οικονομικά του αθλητικού στοιχήματος, δήλωσε πως οι συνθήκες είναι πολύ κατάλληλες για να ευδοκιμήσουν τα στημένα παιχνίδια στην περιοχή.
«Οι περισσότερες διοργανώσεις που γίνονται στόχοι, είναι διοργανώσεις στις οποίες οι αμοιβές είναι πολύ χαμηλές και υπάρχει μια μεγάλη, πολύ μεγάλη, μη νομοθετημένη στοιχηματική αγορά στην Ασία, στην οποία οι εγκληματίες μπορούν να βγάλουν πολλά λεφτά», επεσήμανε ο Forrest. «Είναι φτιαγμένη για διαφθορά».
Ο Ralf Mutschke, διευθυντής ασφαλείας της FIFA, δήλωσε πως η καλύτερη συνεργασία με τα αστυνομικές αρχές θα μπορούσε να βοηθήσει. Οι προσπάθειες να αντιμετωπιστούν τα στημένα παιχνίδια παρεμποδίζονται από το γεγονός πως δεν είναι ποινικό αδίκημα σε όλες τις χώρες.
Ο Laila Mintas, νομικός ηγέτης της EWS της FIFA, δήλωσε αυτό το μήνα σε ένα συνέδριο για το τζόγο στο Λονδίνο: «Θα το εκτιμούσαμε εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση έπαιρνε την πρωτοβουλία να επιβάλλει την ελάχιστη νομοθετική ρύθμιση που θα πρέπει να ισχύει σε κάθε χώρα σχετικά με τα στημένα παιχνίδια».
Για τον Paterson της Sportradar, τα στημένα παιχνίδια είναι ένα θέμα το οποίο εάν μείνει ανεξέλεγκτο, μπορεί να βλάψει την ακεραιότητα του αθλήματος.
«Ποιος θέλει να πηγαίνει σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου στον οποίο ο κόσμος γνωρίζει ήδη το αποτέλεσμα; Θα μπορούσε κάλλιστα να πήγαινε σε αγώνα πάλης.»
