Η αγορά χρυσού ανέκαθεν θεωρείτο μια ασφαλής επένδυση. Η άνοδος της τιμής του χρυσού τα τελευταία χρόνια προσέλκυσε περισσότερους επενδυτές στο χρυσό, που είδαν την αξία των επενδύσεών τους να αυξάνεται σημαντικά και με σταθερό ρυθμό. Τους τελευταίους μήνες όμως η τιμή του χρυσού βρήκε «ταβάνι» και έμοιαζε να σταθεροποιείται στα $1,600. Από την προηγούμενη βδομάδα ωστόσο ο χρυσός μπήκε «επίσημα» σε πτωτική πορεία και πλέον οι μπάρες χρυσού χάνουν λίγη από τη λάμψη τους μέρα με τη μέρα.
Κάποιοι θα πουν πως «μπόρα είναι, θα περάσει». Πολλοί όμως είναι εκείνοι που δεν έχουν την ίδια άποψη. Στο διαδίκτυο πληθαίνουν τα αποθαρρυντικά σχόλια για μια μελλοντική ανάκαμψη του χρυσού, με κύριο επιχείρημα το γράφημα της τιμής του. Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει τη διάσπαση (breakdown) του επιπέδου στήριξης στα $1,550 που συνέβη την Παρασκευή, με το χρυσό να κυμαίνεται στα $1,440 μετά το Σαββατοκύριακο;
Περιεχόμενα
Γιατί πέφτει ο χρυσός;
Πολλοί είναι οι λόγοι για τους οποίους πέφτει η τιμή του χρυσού. Στη συγκεκριμένη στιγμή της ιστορίας, πολλά είναι εκείνα τα γεγονότα που επηρεάζουν αρνητικά το πολύτιμο μέταλλο, το οποίο στο παρελθόν αποτέλεσε καταφύγιο επενδυτών σε περιόδους πολέμων. Φυσικά, όπως σε κάθε είδους επένδυση ο κύριος λόγος είναι ένας:
Μικρή ζήτηση και μεγάλη προσφορά οδηγούν στην πτώση της τιμής του χρυσού.
Γιατί όμως έπεσε η ζήτηση του χρυσού και πώς αυξήθηκε η προσφορά του χρυσού; Ας δούμε κάποια από τα σημαντικότερα γεγονότα που λαμβάνουν μέρος αυτές τις μέρες:
Χαμηλή ζήτηση χρυσού
Η χαμηλή ζήτηση για χρυσό δικαιολογείται ως εξής:
- Ινδία: Η κυβέρνηση της Ινδίας τριπλασίασε το φόρο εισαγωγής χρυσού πριν 2 χρόνια. Αν αναλογιστούμε πως η Ινδία είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής χρυσού του κόσμου, γίνεται αντιληπτή η επίδραση στη ζήτηση του χρυσού. Οι εισαγωγές χρυσού στην Ινδία σημείωσαν 10% πτώση το 2012 σε σχέση με το 2011 ως συνέπεια του φορολογικού αυτού μέτρου. Οπότε η ζήτηση για χρυσό από το μεγαλύτερο ενδιαφερόμενο του κόσμου μειώθηκε.
- Ενεχυροδανειστήρια χρυσού Ινδίας: Η κεντρική τράπεζα της Ινδίας προχώρησε σε κάποιες αλλαγές, μία εκ των οποίων είχε άμεση επίδραση στη λειτουργία των ενεχυροδανειστηρίων στην Ινδία. Προβλέποντας μια πτώση του χρυσού και θέλοντας να διαφυλάξει τα δάνεια που δίνονταν με αντίκρισμα τα κοσμήματα και το χρυσό του Ινδών, μείωσε το μέγιστο ποσό δανείου που θα μπορούσε να εκδοθεί. Έτσι ενώ μέχρι πρότινος οι gold loan companies της Ινδίας δάνειζαν έως και 85% της αξίας του χρυσού που κατέθετε ο ενδιαφερόμενος, τώρα είναι υποχρεωμένες να προσφέρουν μόλις το 60% της αξίας αυτής. Έτσι τώρα οι πελάτες θα αναζητήσουν άλλες μορφές δανείων με μεγαλύτερο όφελος έχοντας ως αποτέλεσμα τα ενεχυροδανειστήρια να μη δίνουν πλέον προτεραιότητα στα χρυσά κοσμήματα. Θυμηθείτε πως μιλάμε και πάλι για τη χώρα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση χρυσού στον κόσμο.
- Μείωση επενδύσεων σε χρυσό: Οι παγκόσμιες επενδύσεις σε χρυσό έπεσαν σε χαμηλό 4 ετών αγγίζοντας τους 1,605 τόνους στο τέλος του 2012.
- Άνοδος μετοχών Αμερικής: Η μεγάλη άνοδος των τιμών των μετοχών της Αμερικής σίγουρα δεν έχει περάσει απαρατήρητη ακόμα και στην Ελλάδα. «Νέο ρεκόρ ο Dow Jones», «νέα υψηλά στη Wall Street» κι άλλοι παρόμοιοι τίτλοι έκαναν την εμφάνισή τους τις τελευταίες βδομάδες στα Ελληνικά μέσα ενημέρωσης. Πλέον όλοι αγόρασαν (κι εξακολουθούν να αγοράζουν) μετοχές, αυξάνοντας την έκθεσή τους σε χρηματιστηριακά προϊόντα. Αυτό βεβαίως οδήγησε τους επενδυτές να πάρουν τα χρήματα που είχαν επενδύσει στο χρυσό και να τα ρισκάρουν σε μετοχές. Αυτό τον καιρό, με τα αισιόδοξα ετήσια αποτελέσματα των εταιριών να αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, όλοι φαίνεται να μετατρέπουν τα χρήματά τους σε μετοχές. Ακούσατε κανέναν να θέλει να τα κάνει χρυσό;
Ο χρυσός άλλωστε απέδιδε πολύ καλύτερα σε σχέση με τις μετοχές εδώ και μια δεκαετία! Το γράφημα δείχνει την αναλογία του δείκτη S&P500 ως προς το χρυσό. Άνοδο της γραμμής σημαίνει υπεραπόδοση του δείκτη, πτώση σημαίνει υπεραπόδοση του χρυσού.
Όταν το 2000 είχαμε την έκρηξη του ίντερνετ και την υπεραισιοδοξία και φρενίτιδα για νέες καινοτόμες λύσεις κι εφευρέσεις (βιομάζα, κυψέλες καυσίμου, μέσο μετακίνησης Segway κ.ά.) ακολούθησε η φούσκα των dot-com στην Αμερική, η 11η Σεπτεμβρίου, η Lehman Brothers, η οικονομική κρίση στις Η.Π.Α. και την Ευρώπη, η κρίση των ακινήτων και η μεγάλη ύφεση. Με άλλα λόγια εκεί που στοιχημάτιζαν όλοι στην πρόοδο της ανθρωπότητας μέχρι το 2000, τα τελευταία 10 χρόνια κλονίστηκε η πίστη των ανθρώπων για το οικοδόμημα της κοινωνίας.
Πλέον όμως κι αφού οι μετοχές έπιασαν πάτο το 2009 και η αναλογία S&P500/χρυσού το 2011 (οπότε και η Αμερική δε χρεωκόπησε), φαίνεται πως το κλίμα αλλάζει και πάλι, με την ανθρωπότητα να επιστρέφει στην αισιοδοξία και να αποφεύγει να ψάχνει για χρυσό!
Μεγάλη προσφορά χρυσού
Η μεγάλη προσφορά του χρυσού οφείλεται στους παρακάτω λόγους:
- Αύξηση παγκόσμιας παραγωγής χρυσού: Για τέταρτη συνεχή χρονιά η εξόρυξη χρυσού σημειώνει αύξηση φτάνοντας τους 2,861 τόνους το 2012. Μόνο στο Κονγκό η ετήσια παραγωγή χρυσού τετραπλασιάστηκε τα τελευταία 5 χρόνια! Η αύξηση της παραγωγής μπορεί να μην είναι καλή ούτε για την εταιρία εξόρυξης, όπως φαίνεται από το γράφημα της μετοχής ενός Fund τέτοιων εταιριών (Market Vectors Gold Miners ETF):
- Οικονομική κρίση Ευρώπης: Η οικονομική κρίση στην Ευρώπη έχει κι αυτή σημαντική επιρροή στην τιμή του χρυσού. Το τελευταίο θύμα της κρίσης χρέους της Ευρώπης ήταν η Κύπρος. Το γεγονός πως η Ευρώπη ζήτησε από την Κύπρο να πουλήσει τα αποθέματα χρυσού προκειμένου να μειώσει μέρος του χρέους της, αυτομάτως μείωσε την παγκόσμια τιμή του χρυσού. Εάν τελικά η Κύπρος αποφασίσει να πουλήσει το χρυσό που έχει στα θησαυροφυλάκιά της, τότε αναμένεται περαιτέρω πτώση της τιμής του πολύτιμου μετάλλου. Ποιος αποκλείει ένα παρόμοιο σενάριο για άλλες χώρες, οι οποίες θα οδηγηθούν να πουλήσουν κι εκείνες με τη σειρά τους τα αποθέματα χρυσού, αυξάνοντας την προσφορά του κίτρινου μετάλλου;
- Πώληση χρυσού Ινδίας: Μεγάλες εταιρίες στην Ινδία που δίνουν δάνεια έναντι χρυσού ανακοίνωσαν αδύναμα οικονομικά αποτελέσματα, καθώς αναγκάστηκαν να πουλήσουν το χρυσό που είχαν καταθέσει χρεωκοπημένοι δανειολήπτες. Άλλο ένα παράδειγμα προσφοράς επιπλέον χρυσού στην παγκόσμια αγορά, ζημιώνοντας την τιμή του.
Άλλα γεγονότα που επηρεάζουν την τιμή του χρυσού
Δεν είναι όμως μόνο η προσφορά και ζήτηση του ίδιου του χρυσού που καθορίζει την τιμή του. Ας δούμε μερικά ακόμα ενδιαφέροντα στοιχεία που εμμέσως συνδέονται με την πρόσφατη πτώση του χρυσού.
- Ιαπωνία: Η Ιαπωνία πριν μερικές μέρες ανακοίνωσε μέσω της κεντρικής τράπεζάς της πως θα ξεκινήσει να τυπώνει περισσότερα Yen, σε μια προσπάθεια να λύσει το πολυετές πρόβλημα αποπληθωρισμού που αντιμετωπίζει η χώρα. Αυτό οδήγησε σε άνοδο των υπολοίπων νομισμάτων, όπως και του Αμερικάνικου δολαρίου, στο οποίο κατευθύνθηκαν πολλοί επενδυτές, αποφεύγοντας το Ευρώ λόγω της οικονομικής κρίσης.
- Ακριβό δολάριο, ακριβός χρυσός: Τα αγαθά (commodities) που τιμολογούνται σε δολάρια είναι προφανές πως είναι περισσότερο προσιτά για αγοραστές με άλλα νομίσματα, όταν το δολάριο φτηναίνει. Όταν το δολάριο ισχυροποιείται έναντι άλλου νομίσματος (όπως του Yen), οι επενδυτές (Ιάπωνες) με το φτηνό νόμισμα θα κοιτάξουν αλλού για ευκαιρίες, αφού πλέον η αγορά χρυσού θα τους είναι ακόμα ακριβότερη.
- Αμερική: Πέρα από την άνοδο του δολαρίου ως προς το Ιαπωνικό Yen, η οικονομία της Αμερικής μοιάζει να ξαναστέκεται στα πόδια της. Μετά την οικονομική κρίση το 2008 και την κατάρρευση της αγοράς ακινήτων στις Η.Π.Α., τα οικονομικά αποτελέσματα και δείκτες που ανακοινώνονται κάθε τρίμηνο μαρτυρούν την ανάκαμψη της Αμερικάνικης οικονομίας. Άλλος ένας λόγος να κατευθυνθεί κανείς προς την Αμερική, πέρα από τις μετοχές της Wall Street που προαναφέρθηκαν.
Κίνα: Η Κίνα ανακοίνωσε αύξηση του ΑΕΠ της κατά 7.7%, αύξηση όμως που ήταν χαμηλότερη των προσδοκιών (8%). Η Κίνα είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη παραγωγή χρυσού παγκοσμίως.- Bitcoin: Το Bitcoin μπορεί να είναι μια φούσκα, έχοντας κατρακυλήσει μέσα σε λίγες μέρες από τα $265 στα $100, παραμένει όμως ένα όχημα επένδυσης (investment vehicle) που αποδεικνύεται ιδιαίτερα δημοφιλές τελευταία. Με σωρεία άρθρων να δημοσιεύονται σε καθημερινή βάση γύρω από το ψηφιακό νόμισμα, όλο και περισσότεροι θα ρισκάρουν μέρος του κεφαλαίου τους προσπαθώντας να προβλέψουν την πορεία του Bitcoin. Κι όσο επενδύουν σε Bitcoins, δεν επενδύουν σε gold coins!
- Κινήσεις κι εκτιμήσεις επενδυτικών οίκων: Η Goldman Sachs την περασμένη βδομάδα μείωσε την εκτιμώμενη τιμή του χρυσού στα $1,545 για το 2013. Την Παρασκευή μάλιστα η Merrill Lynch πούλησε 4 εκατ. ουγκιές χρυσού στο άνοιγμα της αγοράς. Η Credit Suisse και Barclays επίσης ποντάρουν εναντίον του χρυσού.
- Ο George Soros μείωσε την επένδυσή του σε χρυσό: Μπορεί να είναι απλά μια επενδυτική κίνηση, δεν παύει όμως να έχει επιρροή στην ψυχολογία των επενδυτών. Όταν ένας από τους γνωστότερους επενδυτές του κόσμου δήλωσε πέρσι πως θα μειώσει την έκθεση και το ρίσκο του σε επενδύσεις χρυσού (μείωση του μεριδίου του στο SPDR gold fund κατά 55%), είναι αναπόφευκτο πως κάποιοι θα επηρεάστηκαν και θα τον μιμήθηκαν. Θα ποντάρατε ποτέ εναντίον του George Soros; Μην ξεχνάτε πως οι επενδύσεις είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος, που σημαίνει πως για να κερδίσετε πρέπει κάποιος να χάσει. Οπότε για να κερδίσετε εσείς αγοράζοντας χρυσό, πρέπει να χάσει ο Soros. Καλή τύχη στην προσπάθειά σας να προβλέψετε καλύτερα από αυτόν!
Σαν συμπέρασμα βλέπουμε πως αν και οι Ινδοί επενδύουν σε χρυσό περισσότερο από όλους και αποτελεί αγαπημένη τους επένδυση, η κυβέρνηση δυσκολεύει την επένδυση αυτή. Ακόμα, σε καταστάσεις πανικού ο χρυσός συνηθίζεται να αποτελεί καταφύγιο, αλλά αυτήν την περίοδο τη θέση του έχουν πάρει το δολάριο και το Bitcoin! Επιπλέον παρέχεται ή δημιουργείται περισσότερος χρυσός στην αγορά από ό,τι ζητείται ή καταναλώνεται. Ως και η τεχνική ανάλυση των γραφημάτων συμφωνεί με την πτώση της τιμής του χρυσού που αναμένεται να συνεχιστεί για αρκετές εβδομάδες.
Αυτή η πτώση της τιμής του χρυσού βεβαίως μπορεί να δημιουργήσει μια καλή ευκαιρία για αγορά χρυσού σε ιδιαίτερα χαμηλή τιμή. Κάτι που όπως λένε κάποιοι θα αποτελέσει την «ευκαιρία της δεκαετίας». Προς το παρόν πάντως θα πρέπει να περιμένουμε πού θα τερματίσει η πτώση, για να επενδύσουμε με μεγαλύτερη ασφάλεια. Μέχρι τότε τα χρυσά κοσμήματά σας θα χάνουν την αξία τους. Κι όταν όλοι πουλάνε χρυσό για τον έναν ή τον άλλο λόγο, η τιμή του διαρκώς θα ολισθαίνει.
